Το όνομα, σε αντίθεση με τα σύνθετα τύπου "Θεόφιλος/Φιλόθεος," όπου η διπλή μορφή εκφράζει τη διπλή σημασία, είναι ανοιχτό σε περισσότερες της μίας ετυμολογίες, ανάλογα με την κατεύθυνση της ερμηνείας.

Αναμφισβήτητα οι ρίζες είναι ΦΙΛ(Ο)- (α΄συνθετικό που δηλώνει αγάπη, προτίμηση, ροπή, κλίση προς ό,τι δηλώνει το β΄συνθετικό) & MEN- (= δημιουργικό πνεύμα, μαχητική ορμή, και (με την έννοια του "μένους") επιθετική διάθεση/παράφορη οργή.).

Με βάση τα παραπάνω προτείνω τρεις ερμηνείες:

1) θυελλώδης/χειμαρρώδης (με ροπή (α΄συνθετικό) προς τη σφοδρότητα (β΄συνθετικό)).

2) που αγαπά παράφορα (ενεργητική ρηματική απόδοση του α΄συνθετικού και επιρρηματική, προσδιοριστική του α΄, του β΄συνθετικού)

3) που αγαπιέται παράφορα (μεσοπαθητική ρηματική απόδοση του α΄συνθετικού και επιρρηματική, προσδιοριστική του α΄, του β΄συνθετικού).

Μια άλλη σκέψη είναι πως πρόκειται για παραλλαγή της μετοχής θηλυκού γένους του ρήματος "φιλούμαι": φιλουμένη -> φιλουμένα -> Φιλο(υ)μένα. (mutatis mutandis πρβλ. ερχόμενος -> ορχόμενος -> Ορχομενός)

Φυσικά όλες οι παραπομπές, που αναφέρει ο Σπύρος, και άλλες πολλές, υπάρχουν στο διαδίκτυο. Δεν έχω μέχρι στιγμής εντοπίσει μία πηγή που να δίνει την αδιαμφισβήτητα έγκυρη ετυμολογία.