Over the course of many years, without making any great fuss about it, the authorities in New York disabled most of the control buttons that once operated pedestrian-crossing lights in the city. Computerised timers, they had decided, almost always worked better. By 2004, fewer than 750 of 3,250 such buttons remained functional. The city government did not, however, take the disabled buttons away—beckoning countless fingers to futile pressing.
Initially, the buttons survived because of the cost of removing them. But it turned out that even inoperative buttons serve a purpose. Pedestrians who press a button are less likely to cross before the green man appears, says Tal Oron-Gilad of Ben-Gurion University of the Negev, in Israel. Having studied behaviour at crossings, she notes that people more readily obey a system which purports to heed their input.
Inoperative buttons produce placebo effects of this sort because people like an impression of control over systems they are using, says Eytan Adar, an expert on human-computer interaction at the University of Michigan, Ann Arbor. Dr Adar notes that his students commonly design software with a clickable “save” button that has no role other than to reassure those users who are unaware that their keystrokes are saved automatically anyway. Think of it, he says, as a touch of benevolent deception to counter the inherent coldness of the machine world.
That is one view. But, at road crossings at least, placebo buttons may also have a darker side. Ralf Risser, head of FACTUM, a Viennese institute that studies psychological factors in traffic systems, reckons that pedestrians’ awareness of their existence, and consequent resentment at the deception, now outweighs the benefits. | Gjatë rrjedhës së shumë viteve,, pa bërë ndonjë zhurmë të madhe, autoritetet në Nju Jork bënë të pavlefshëm shumicën e butonave të kontrollit që dikur ndiznin dritat e kalimit të këmbësorëve në qytet. Ata kishin vendosur se kohëmatësit e kompjuterizuar pothuajse gjithmonë punonin më mirë. Deri në vitin 2004, më pak se 750 prej 3.250 butonave të tillë mbetën në funksion. Qeveria e qytetit, megjithatë, nuk i hoqi butonat jo funksional – duke bërë që gishtërinj të panumërt të linin shenjat nga shtypjet e kota. Fillimisht, butonat mbijetuan për shkak të kostos së heqjes së tyre. Por doli se edhe butonat jo funksionalë i shërbejnë një qëllimi. Këmbësorët që shtypin një buton kanë më pak gjasa të kalojnë para se të duket njeriu i gjelbër, thotë Tal Oron-Gilad i Universitetit Ben-Gurion të Negevit, në Izrael. Duke studiuar sjelljen në vendkalimet, ajo vë në dukje se njerëzit më lehtë i binden një sistemi që synon të ndjekë kontributin e tyre. Butonat jo funksional prodhojnë efekte qetësues të këtij lloji, sepse njerëzve u pëlqen ideja e të pasurit kontroll mbi sistemet që përdorin, thotë Eytan Adar, një ekspert për ndërveprimin kompjuter- njeri në Universitetin e Miçiganit, Ann Arbor. Dr Adar vëren se nxënësit e tij zakonisht projektojnë programe kompjuterik me një buton të klikueshëm “ruaj" që nuk ka rol tjetër përveç që t’i sigurojë ata përdorues që nuk janë në dijeni se tastet e tyre ruhen automatikisht gjithsesi. Mendoni për këtë, thotë ai, si një prekje e mashtrimit dashamirës për të kundërshtuar ftohtësinë e pashmangshme të botës së makinës. Kjo është një pikëpamje. Por, në kalimet rrugore të paktën, butonat e qetësisë mund të kenë gjithashtu një anë të errët. Ralf Risser, kreu i FACTUM-it, një institut Vjenez që studion faktorët psikologjik në sistemet e trafikut, vlerëson se ndërgjegjësimi i këmbësorëve për ekzistencën e tyre dhe pakënaqësia e tyre pas mashtrimit tani i tejkalon përfitimet. |