mowduuc dhanka da'da ah, ugu yaraanna ka jira dunida hore martay, ayaa ah in dadku ay aad u jantaan sanqadh la'aan mana aha mid ay helayaan. Dhawaaqa taraafikada, sawaxanka aan kala go'a lahayn ee telefoonada, wargelinta electroonigga ee basaska iyo tareenada dhexdooda, TV-yada dhawaaqa dheer ee gurracan ee weliba ka dhex dhawaaqa xafiisyada aan cidina joogin, ayaa ah kuwo aan dhamaad lahayn oo dadka maan jeediya. Cunsurka bani'aadmiga ayaa ah mid isku daaliya sawaxan haddana doonaya baddalka sawaxanka—ha noqoto miyiga, badda ballaaran ama meel jawigeedu deggan yahay oo loogu talo galay miyir-qab iyo maan-deggan. Alain Corbin, oo ah bare sare ee cilmiga taariikhda, ayaa wax ka qoray xaaladdiisii qaxootinimo markuu ku sugnaa Sorbonne, ayadoo Erling Kagge, oo ah dalmar u dhashay Noorwey, uu wax ka qoray xusuusqorradiisa ku saabsanaa wasakhda Antartica, halkaasi oo ay labaduba isku dayeen in ay ka baxsadaan.

Haddana, sida uu Mudane Corbin ku tilmaamayo qoraalkiisa "Taariikhda Aamusan", sida ay u badan tahay ma jiro sawaxan ka badan kii hore u jirey. Ka hor isticmaalka taayarrada hawada lagu buuxiyo, waddooyinka magaalooyinka ayaa waxa ku badnaa dhawaaqa dhago-daloosiska ee shaagagga birta lagu adkeeyey iyo qafisyada birta ee qoobabka fardaha ee dhagaxa dul mara. Ku kaliyoobidda aan la isku khasbin ee ku hadalka telefoonka ka hor, basaska iyo tareenada ayaa la buuq dhaafayey wada-sheekeeysiga dadka. Dadka iibiya joornaallada wararka sida ugama aysan tegi jirin alaabadooda ayagoo dul saar saaran sawaxan la'aan, laakiinse waxa ay ku xayeysiisan jireen cod dheer, sida ay sameyn jireenba dadka iibiya miraha jeeriga, miraha loo yaqaano "violets" iyo kalluunka waaweyn ee "mackerel" oo laga helo waqooyiga badda Atlaantiga. Tiyaatarka iyo riwaayadaha ayaa ahaa kuwo foowdo ah oo ay ku dheehan buuq taageero sita iyo sawaxan foowdeysdan. Xitaa dhulka miyiga, muruq maalka saboolka ah ayaa ahaa kuwo heesa ayagoo qabanayey shaqooyin ad-adag oo aan isbaddal iyo xiisoba lahayn. Maantase maba ay heesaan.

Waxa is baddalay inta badan ma aha heerka sawaxanka, kaasoo qarniyadii la soo dhaafeyba ay ka cawdeen, laakiin waa heerka maan jeedinta, kaasoo buuxiya meelaha sawaxanku uu ku bato. Waxa kale oo soo fool leh marin habow, maxaa yeeley marka maan jeedsashadu ay badato—gunta jiq ama ay dhireysan, lama degaanka bannaan dhexdiisa, gudaha qol si lama filaan ah looga huleeley—inta badan waxa uu noqdaa niyad jab halka uu ka ahaan lahaa mid la soo dhaweysto. Cabsi ayaa soo gasha; dhegta ayaa si lama filaan ah isaga oodda wax waliba, ha ahaado dhawaaq ololka dabka ama sanqad shimbireed ama dhawaaqa caleemaha, kuwaasoo ka reeba cidlada aan la dareemeyn. Dadku waxay doonayaan shanqar la'aan, laakiinse aan aheyn mid tiro badan.

Mowduuca da’da, ugu yaraan caalamka hormaray, waa dadkaas raadinayo aamusnaanta oo aan waxba heli karin. Guuxa baabuurta, biibta joogtada ah ee taleefonada, ogeysiimada casriga ah ee basaska iyo tareenada, qeybaha telefeshinka ee ka qeylinayo xittaa xafiisyo ebar ah, waa xadgudub iyo carqalad aan dhammaaneyn. Jinsiyada aadanaha way isku daalinayaan buuqa iyo muddooyin dheer oo ka soo horjeedkeeda ah—ha ahaato mid xun, ee badda balaaran ama qaar ka mid ah dib u gurashada loogu tallogalay xasiloonida iyo diirad saarida. Alain Corbin, borofeesar taariiqyahan ah, wuxuu ka qoray magangalyadiisa Sorbonne, iyo Erling Kagge, sahmiye Noorweeyaan ah, xasuustiisa waqtiga kaga lumay Antarctica, halkaas oo labadoodaba ay isku dayeen inay ka baxsadaan.

Iyo weli, sida Mudane Corbin ugu tilmaamay "Taariiqda Aamusnaanta", laga yaabo inaysan jirin qeylo ka badan sida ay halkaas ahaan jirtay. Ka hor intii aysan jirin taayarada aariyada, wadooyinka caasimada waxaa ka buuxay lugaha riimka biraha aan waxba laga maqleyn iyo kabaha fardaha dhagaxaanta garaacayo. Ka hor go’doominta iqtiyaarka ah ee mobeelada, basaska iyo tareenada way ka duwanyihiin wada sheekeysiga. Jaraa’idyada-iibiyayaasha maysan uga tagin alaabahaooda keyd aamusan, laakin waxay ku xayeysiiyay qiyam sare, sida ay sameeyeen iibiyayaasha miraha jeeris, dhirta gaduud xigeenka iyo kaluunka mackerel. Masraxa iyo hoolka waxay aheyd fowdo oohin iyo oorin dheer ah. Xittaa dhinaca gobolka, beeraleyda waxay heesaan iyaga oo shaqo ku jiro. Hadeer ma heesaan.

Waxa isbadelay aad ugama badna heerka buuqa, taas oo qaraniyada hore sidoo kale looga sheegtay, laakin heerka carqaladeynta, taas oo ay qaadato booska aamusnaanta geli karto. Halkaas waxaa soo baxayo isbarbardhig, sababtoo ah markii ay soo gasho—qoto dheerida kaynta geedaha dheer, saxaraha banaan, qolka markaas laga guuray—waxay inta badan cadeysaa diidmo badelkii soo dhaweyn ah. Cabsida weyn; dareenka dhagta way dhuujiyaan wax walba, ha ahaado dhawaqa dabka ama wacitaanka shimbirta ama shanqarta caleemaha, ee ku keydinayo ebernaantaan aan lagaraneyn. Dadka waxay rabaan aamusnaan, laakin wax badan ma ahan.

Mawduuca wakhtigan taagaan, ugu yaraan ka taagan adduunka horumaray, waa in dadku jecel yihiin aamusnaan oo ay haddana la' yihiin (heli karin). Guuxa gawaaridha, codka joogtada ah ee telefoonada, codadka tilmaamaha ee basaska iyo tareenada, TV-yada ka baxaya xafiisyo aanay cidi joogin, waa mashquul iyo carqalad aan dhammaanayn. Sinjiga aadamuhu wuxuu isku mashaqeeyey buuq iyo jabaq isaga ku liddi ah -- haddii uu ku sugan yahay duurka, badaha waawayn ama degganaansho u darban sugnaan iyo niyad-siin. Alain Corbin, oo ah borofisar taariikhda dhiga, wuxuu ka qoray magangalkiisii Sorbonne, iyo Erling Kagge, oo ah sahamiye Norweyjiyaan ah, wixii uu ka xasuusto khashinka Antarctica, halkaas oo labaduba isku dayeen inay baxsadaan.

Walina, sida Mr. Corbin uu ku tilmaamay "Taariikh Aamusni", waxaa laga yaabaa inuusan jirin buuq intii hore ka badan oo halkaasi leedahay. Kahor taayirada naqaska leh, jidadka magaalada waxa ka buuxi jiray qawda dhagaha kaa qaadaysa ee shaagagga birta la galiyey iyo kabaha fardaha ee dhagaxaanta dulmaraya. Kahor inta telefoonada gacantu ayna go’doominta samayn, basaska iyo tareenada waa lagu dul sheekaysan jiray. Dadka iibiya wargeysyadu kagama ay tagi jirin alaabtooda roog, laakiin wuxuu ku xayaysiin jiray meelaha ugu shacbiyad badan, sida ay yeeli jireen iibiyayaasha midhaha jeriga, faaylatyada iyo maakarelka darayga ah. Tiyaatarka iyo bandhigga muusigu waxay ahaan jireen meel buuq farxad iyo soo dhawayn leh ka jirto. Xitaa baadiyaha, dadka beeralayda ah way heesi jireen markay shaqaynayaan. Hadda ma heesaan.

Waxa isbeddelka keenay ma aha intiisa badan heerka buuqa, kaasi oo qarniyadii horeba laga caban jiray, laakiin waa heerka carqaladaynta, kaasi oo degay ama qaatay booskii aamusnidu qaadan lahayd. Waxa sidoo kale jira isdiido kale, sababtoo ah marka uu la wareego -- qotada kaynta baaynka, lama-dagaanka bilaa dhirta ah, qol lama-filaan loo banneeyey -- waxay caddaynaysaa dareemis la'aan halkii laga eegayey soo dhawayn. Cabsi ayaa timi; dhaguhu wax kasta way u soo jeedaan, ha noqoto jabaqda dabka, cida shimbiraha ama jababaxda caleemaha, kuwaasi waxay ka badbaadin lahaayeen faaruqnimadan aan la garanayn. Dadku waxay rabaan aamusnaan, taasi oon laakiin sidaa u sii badnayn.

Mawduuca da'da, ugu yaraan adduunka horumaray, waa dadku waxay aamminayaan aamusnaan mana helayaan. Guluubka gawaarida, duubista telefoonka, duubista digital-ka ee basaska iyo tareenada, telefishannada oo xitaa xafiisyo faaruq ah, waa batari aan dhamaad lahayn oo mashquul ah. Jinsiga bani-aadmigu wuxuu u daalan yahay qaylada iyo muddada dheer ee ka soo horjeeda - ha ahaado duurjoogta, badda baaxad weyn ama mararka qaarkood dib u noqoshada oo loo qoondeeyay xasiloonida iyo diiradda. Alain Corbin, oo ah borofisar taariikhi ah, wuxuu qoray wargeyska magalada Sorbonne, iyo Erling Kagge, oo ah raadiye Norwey ah, isaga oo xusuusinaya waxyaabihii laydhka ahaa ee Antarctica, oo labaduba isku dayeen inay baxsadaan.

Hase yeeshee, sida Mr. Corbin uu ku tilmaamay "taariikhda Silence", waxaa laga yaabaa inuusan jirin buuq badan marka loo eego halkaas. Ka hor inta aysan taayirada pneumatic, waddooyinka magaaladu waxay ka buuxsameeyeen qabiilka dhagoolaha ah ee taayirada birta ah iyo fardo dhagxaanta. Ka hor inta aan la goyn khadka telefoonnada gacanta, basaska iyo tareenadu waxay la kulmeen wada sheekeysi. Wargeysyada-iibiyeyaashu ma aysan ka tegin alaabtooda iyagoo ku dhexjiray waraaqo, laakiin waxay ku soo bandhigeen mugga sare, sida iibiyayaashii johannesöred, violets iyo mackerel cusub. Tiyaatarka iyo opera waxay ahaayeen fowdo of huzzah iyo barracking. Xitaa baadiyaha, dadka reer miyiga ah waxay ku heeseen sida ay u cabbeen. Hadda ma heesaan.

Waxa isbeddelay maaha wax aad u badan oo ah buuq, oo qarniyadii hore ay sidoo kale ka cabanayeen, laakiin heerkulku waa mashquul, oo leh meel bannaan oo laga aamusi karo. Waxaa jira qadar kale, sababtoo ah marka uu soo galo-qoto dheer ee kaynta geed, lamadegelka qaawan, qolka si lama filaan ah looga baxo-badanaa waxay caddaynaysaa nacas aan loo soo dhawayn. Cabsi dusha ku hayso,Dheguhu wuxuu ku faafaa wax kasta, ha ahaado dabka ama shimbiraha ama udubka caleemaha, kaas oo ka badbaadin doona fekerka aan la garanayn. Dadku waxay rabaan aamusnaan, laakiin taasi maahan.

Mawduuca da'da, ugu yaraan adduunka horumaray, waa dadku waxay aamminayaan aamusnaan mana helayaan. Guluubka gawaarida, dhawaaqa joogto ah ee telefoonka, iiclaminta digital-ka ee basaska iyo tareenada, Ilayska telefishannada oo xitaa xafiisda oo faaruq ah, waa batari aan dhamaad lahayn oo mashquul ah. Jinsiga bani-aadmigu wuxuu iis ku daalanaya qaylada waxano radinaya ka soo horjeedakada - ha ahaado duurjoogta, badda baaxad weyn ama mararka qaarkood dib u noqoshada oo loo qoondeeyay xasiloonida iyo diiradda. Alain Corbin, oo ah borofisar taariikhi ah, wuxuu qoray wargeyska magalada Sorbonne, iyo Erling Kagge, oo ah raadiye Norwey ah, isaga oo xusuusinaya waxyaabihii laydhka ahaa ee Antarctica, oo labaduba isku dayeen inay baxsadaan.

Hase yeeshee, sida Mr. Corbin uu ku tilmaamay "taariikhda aamusnaanta", waxaa laga yaabaa inuusan jirin buuq badan marka loo eego halkaas. Ka hor inta aysan taayirada pneumatic, waddooyinka magaaladu waxay ka buuxsameeyeen qabiilka dhagoolaha ah ee taayirada birta ah iyo fardo dhagxaanta. Ka hor inta aan la goyn khadka telefoonnada gacanta, basaska iyo tareenadu waxay la kulmeen wada sheekeysi. Wargeysyada-iibiyeyaashu ma aysan ka tegin alaabtooda iyagoo ku dhexjiray waraaqo, laakiin waxay ku soo bandhigeen mugga sare, sida iibiyayaashii johannesöred, violets iyo mackerel cusub. Tiyaatarka iyo opera waxay ahaayeen fowdo of huzzah iyo barracking. Xitaa baadiyaha, dadka reer miyiga ah waxay ku heeseen sida ay u cabbeen. Hadda ma heesaan.

Waxa isbeddelay maaha wax aad u badan oo ah buuq, oo qarniyadii hore ay sidoo kale ka cabanayeen, laakiin heerkulku waa mashquul, oo leh meel bannaan oo laga aamusi karo. Waxaa jira qadar kale, sababtoo ah marka uu soo galo-qoto dheer ee kaynta geed, lamadegelka qaawan, qolka si lama filaan ah looga baxo-badanaa waxay caddaynaysaa nacas aan loo soo dhawayn. Cabsi dusha ku hayso; Dheguhu wuxuu ku faafaa wax kasta, ha ahaado dabka ama shimbiraha ama udubka caleemaha, kaas oo ka badbaadin doona fekerka aan la garanayn. Dadku waxay rabaan aamusnaan, laakiin taasi maahan.